Osmanlı’nın Son padişah türbesi olan Sultan Reşat Türbesi, 1913-1914 tarihinde İstanbul surları dışarısında yapılmıştır. Sur dışında yer alan tek sultan türbesi olması en büyük özelliğidir.
Sultan Reşat Türbesi Tarihçesi
Sultan sağlığında 1913-1914 tarihinde Mimar Kemaleddin Bey inşa etmiştir. İstanbul surları dışında yapılmış olan ve aynı zamanda da en son Osmanlı padişah türbesidir. Milli Mimarlık akımının örneklerindendir.
Sultan Reşat Türbesi Mimari Yapısı
Türbenin en büyük özellikleri, İstanbul’da inşa edilmiş son hânedan türbesi olması ve sur dışında yer alan tek sultan türbesi olmasıdır. Millî mimarlık üslûbunun özelliklerini yansıtan tasarımı ile yapı Eyüp’ün silüetine uygun tasarlanmıştır. Türbenin kitâbesi, Cumhuriyet’e intikal eden tesis ve yapıların üzerinde bulunan Osmanlı hânedanını temsil eden kitâbe, tuğra vb. unsurların kaldırılmasına yönelik kanun maddesi neticesinde kazınarak tahrip edilmiştir.
Mimar Kemâleddin’in bu yapısı esasen sekizgen planlı olmakla birlikte girişin iki yanına yerleştirilen, tromplarla örtülü üçgen planlı hücrelerle taban planında bozuk altıgene dönüşür. Üst katta görülen sekizgen plan kubbe ile örtülü ana mekânın kurgusunu yansıtmaktadır. Küfeki taşından inşa edilmiş yapı, ön cephesine yerleştirilen on basamaklı merdivenle ulaşılan bir kaide üzerinde yükselmektedir. Doğrudan duvarlara oturan hafifçe sivriltilmiş kubbe kurşun kaplı olup tepesinde bir alem bulunmaktadır.
Yapıda dikkat çeken giriş cephesi, bir çıkma yapan anıtsal taç kapıyla değerlendirilmiştir. Kapının üst kısmındaki dikdörtgen panoya Hattat Ömer Vasfi Efendi’nin besmelesi hakkedilmiştir. Kapı nişinin kemer aynasında da müsennâ olarak Sâd sûresinin 50. âyeti yazılmıştır.
Türbenin içi, üst sıra pencerelerin altına kadar çini ile kaplanmıştır. Çiniler yapı için özel olarak tasarlanmıştır. Çini panoların üstünde besmele ile birlikte Fecr sûresini içeren lâcivert zemin üzerine beyaz renkli sülüs hatla yazılmış âyet kuşağı dolanır. Kubbe içinde altın yaldızlı zemin üzerine kırmızı, yeşil, beyaz ve mavi gibi parlak renklerle uygulanan rûmî motifi kalem işi süslemeler türbedeki bu dekorasyonun en çarpıcı kısmını oluşturmaktadır. Sultan Reşad’ın sandukasını çeviren pirinç şebeke de döneminin önemli örneklerinden olup üst kısmında esmâ-i hüsnâdan “yâ latîf” ve “yâ hâfız” ibareleri yer almaktadır. Türbede Sultan Mehmed Reşad ile birlikte hanımı Kâmures Kadın ve oğlu Necmeddin Efendi medfundur.
Sultan Reşat Türbesi Resimleri
Sultan Reşat Türbesi Nerede? ve Nasıl Gidilir?
Adres: Eyüp Merkez Mahallesi, Karakol Arkası Sk. No:3, Eyüp/İSTANBUL
Ulaşım: Ulaşım için en kolay yol Eyüp – Üsküdar vapur hattını kullanmak olacaktır. Eyüp iskelesinde indikten sonra yaklaşık 10 dakika yürüme mesafesindedir.
Toplu taşıma ile ulaşmak isteyenler; 36CE – 37 M – 39 – 39B – 39D – 39K – 39O – 39Y – 39Ç – 41Y – 44B ve 48A hat numaralı otobüsleri kullanarak Necip Fazıl Kısakürek durağında indikten sonra teleferik yönünde yaklaşık 10 dakikalık yürüyüş sonunda buraya ulaşabilirler.