Çifte Minareli Medrese, 1253 yılında Sultanı I. Alaeddin Keykubad’ın kızı Hüdâvent Hatun tarafından yaptırılmıştır. Hüdâvent Hatun’dan dolayı adına “Hatuniye Medresesi” de denilmektedir.
Çifte Minareli Medrese (Hatuniye Medresesi) Tarihi
Erzurum’da Selçuluklar döneminde yapılmıştır. Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubad’ın kızı Hüdâvent Hatun tarafından 1253 yılında yaptırılmış olan bu medrese, Anadolu’nun en büyük mimari eserlerindendir. Hüdâvent Hatun’dan dolayı adına “Hatuniye Medresesi” de denilmektedir. Çifte Minareli Medrese’yi her yıl binlerce yerli ve yabancı turist ziyaret etmektedir ve bu sayede Erzurum’un simgesi haline gelmiştir.
Çifte Minareli Medrese önceki dönemlerde Osmanlı Sultanı IV.Murat tarafından kapsamlı olarak tamir ettirilmiştir. Medrese bölgede yaşanan depremler ve olumsuz doğa şartlarından kısmen de olsa olumsuz olarak etkilenmektedir. Son dönemde kısmi zemin kayması ve yüzey aşınmaları ile ilgili olarak; 2011 yılında devlet katkılarıyla başlatılan kapsamlı restorasyon çalışmaları, 2015 yılı itibarıyla devam etmektedir.
Çifte Minareli Medrese Mimari Yapısı
Erzurum şehir merkezinde, Erzurum Ulu Cami yanında Erzurum Kalesi ve Saat Kulesi ile karşı karşıya bir konumda yer almaktadır. Her biri 26 metre yüksekliğindeki rengârenk çinilerle süslü çift minare, bu tarihi esere isim olmuştur. Avlulu, 2 katlı, 4 eyvanlı olup, 37 oda ve bir camiye sahiptir. 1.824 m2 (38m x 48 m) lik bir alan üzerine kuruludur.
Taçkapının iki yanından yükselen silindirik minareler, tuğla ve mozaik çiniler ile süslenmiştir. Çinilerle süslü minarelere “Allah”, “Muhammed” ve “ilk dört büyük halife” nin isimleri de işlenmiştir.Taç kapıyı çeviren bitki süslemeleri, kalın silmeli panoların içindeki “ejder”, “hayatağacı”, “kartal” motifleri cephenin en gösterişli bölümüdür. Açık avlulu medreselerin Anadolu ‘daki en büyük örneğidir. Kuzey cephedeki taçkapı tam bir sanat eseridir. Günümüzde kısmen tahrip olmuş görünümlü, 16 oluklu, firuze renkli çini kakmalı tuğladan yapma minarelerin kürsüleri vardır.
Medresenin ve iç kısımda bulunan kümbetin giriş kapıları başta olmak üzere; medrese mimarisinde yer alan önemli ve değerli parçalar, Rusların Erzurum’u işgali dönemlerinde Ruslar tarafından yerlerinden sökülerek Rusya’ya götürülmüştür. Özellikle Medresenin kümbet üst kat giriş kapısı yan duvarlarındaki tahribat, esere ne kadar zarar verildiğinin göstergesidir. Ayrıca Kümbet üst kat kısmında tavandan aşağı sarkıtılan oldukça büyük ve uzun birbirine geçmeli sert mermerden yapma zincir de sökülmüştür. Sadece en baştaki tavana bağlı halka yerindedir. Buradan sökülen çini ve oyma taş motifler günümüzde Rusya’da St. Petersburg Leningrad müzesinde sergilenmektedir.
Çifte Minareli Medrese Nerede? Nasıl Gidilir?
Erzurum şehir merkezinde, Erzurum Ulu Cami yanında Erzurum Kalesi ve Saat Kulesi ile karşı karşıya bir konumda yer almaktadır.
Adres : Cumhuriyet Cad. Türkiye/Erzurum/MERKEZ. Tel. : (0 442) 233 00 04
